“३००० ₹ हप्ता एकत्र! मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना अंतर्गत १५ वा हप्ता वाटपः शरदचंद्र पवार यांचे विधान”

 

---

महाराष्ट्रातील महिलांसाठी संवेदनशील आर्थिक मदत पुरवणारी मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना आता नव्या टप्प्यात येत आहे. या योजनेअंतर्गत काही लाभार्थ्यांना अचानक ३ ००० रुपये hप्ता एकत्र वाटप झाल्याची माहिती समोर आली आहे, आणि हे १५ वा व १६ वा हप्ता असल्याचे दिसून येत आहे. या मुद्यावर विरोधी पक्षाचे नेते शरदचंद्र पवार यांनीही आपले विधान केले आहे.

पवार यांनी या योजनेबाबत खरे विचार व्यक्त करताना सांगितले की — “या योजनेचा लाभ घेणाऱ्या बहिणींना वेळेवर आणि नियमितपणे निधी मिळावा ही अशी अपेक्षा होती; मात्र एक-दोन वेळा एकत्र वाटप होणे आणि अपारदर्शकता यामुळे आंदोलन निर्माण होऊ शकते.” यावेळी त्यांनी सरकारचा निधी राखीव विभागांमधून काढून या योजनेत टाकण्याच्या अभ्यासावरही प्रश्न उपस्थित केले आहेत. 

योजनेत पहिल्यापासूनच महिन्याला दर १५०० रुपये पुरवण्याचे वचन देण्यात आले होते. पण आता काही भागांमध्ये एकाच वेळी दोन महिन्यांचे हप्ता मिळण्याची घटना समोर येत आहे, म्हणजे एकत्र साधारणतः ३००० रुपये. ज्या बहिणींनी आतापर्यंत दोन वा जास्त हप्ते मिळाल्या नाहीत, त्यांनी या एकत्रित वाटपाचा लाभ पाहिला आहे. 

शरदचंद्र पवार यांनी योजनेवर असलेली तांत्रिक अडचणी, अपात्र लाभार्थ्यांची समस्या आणि निधीच्या विसंगती यावर लक्ष वेधले आहे. त्यांचा असा मते आहे की — “पैसे विभागात पाठवणे हे सोप्पे आहे; पण प्रत्यक्षात त्या बहिणींच्या खात्यांपर्यंत नियमित व योग्य रीतीने पोहोचतात की नाही याची काळजी घ्यावी लागेल.” 

योजनेतील प्रमुख उद्दिष्टं पुढीलप्रमाणे आहेत — गरजू महिलांना आर्थिक आधार देणे, त्यांची सामाजिक सुरक्षितता वाढवणे, आणि त्यांच्या परिवारातील निर्णयप्रक्रियेत त्यांना सशक्त करणे. तथापि, या उद्दिष्टांची पूर्तता होण्यासाठी शासकीय यंत्रणा, खात्रीशीर लाभार्थी यादी, आणि नियमित वितरण आवश्यक आहे. इतकेच नव्हे, तर निधीची सतत पूर्तता आणि योजनेचे शाश्वत आराखडा यावरही चिंतेचे वातावरण आहे. 

अत्तापर्यंत काय झाले आहे?

• योजनेअंतर्गत काही ते लाभार्थ्यांना एकत्र दोन हप्त्यांचे (१५ वा व १६ वा) वाटप झाले आहे.

• विरोधकांनी या प्रक्रिया पारदर्शक नसल्याची टीका केली आहे.

• शरदचंद्र पवार यांचे म्हणणे आहे की ‘योजनेचा प्रचार केला गेला, पण प्रत्यक्ष परिणाम कमकुवत दिसत आहेत’ आणि “मुख्यत्वे महिलांची मूलभूत समस्या म्हणजे रोजगार, महागाई, सुरक्षा — फक्त आर्थिक वाटप पुरेसे नाही” असं ते म्हणतात. 

पुढे काय अपेक्षित आहे?

• सरकारने योजनेची यादी, पात्रता, अपात्र लाभार्थी आणि वितरणाची स्पष्ट माहिती सार्वजनिक करणे आवश्यक आहे.

• पुढील हप्त्यांचे वितरण नियमित व वेळेवर व्हावे, म्हणजे महिलांना भविष्यात आर्थिक अस्थिरता अनुभवावी लागू नये.

• लाभार्थ्यांनी देखील योजनेतील प्रक्रिया, बँक खात्यांची माहिती आणि ई-केवायसी (e-KYC) टप्पे पूर्ण ठेवणे महत्वाचे आहे.

• विरोधक व समाजकार्यकर्त्यांनी काळजी घेतली पाहिजे की लाभ अंतिम लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचतो आहे की नाही हे तपासत राहावं.

या अनुषंगाने, मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेच्या आगामी वाटप दरम्यान आणि पुढील हप्त्यांमध्ये पारदर्शकता आणि नियमितता यावर विशेष लक्ष देण्याची गरज आहे.